6.10.2015 - „Harcerstwo - 100 letnia tradycja we współczesnej szkole i społeczności lokalnej”

W dniu 6 października br. w Centrum Promocji Kultury Praga Południe odbyła się konferencja pt. „Harcerstwo – 100 letnia tradycja we współczesnej szkole i społeczności lokalnej”, której patronował Burmistrz Dzielnicy Praga Południe oraz Fundacja Harcerstwa Drugiego Stulecia. W konferencji, będącej elementem obchodów 100-lecia harcerstwa na Grochowie, uczestniczyło 75 osób, w tym 20 dyrektorów i nauczycieli z praskich szkół, 5 przedstawicieli samorządu oraz liczne grono instruktorów harcerskich i przyjaciół harcerstwa. Wydarzeniu towarzyszyła wystawa o historii praskiego harcerstwa i prezentacja kronik oraz sprzedaż wydawnictw o tematyce harcerskiej. Gościem konferencji był także dh Tomasz Sikorski, autor wydanej niedawno antologii „Krzyż harcerski 1913-2013”. Wśród materiałów przygotowanych dla uczestników konferencji znalazły się między innymi: broszura „Harcerstwo w warszawskich szkołach” powstała dzięki zaangażowaniu czterech głównych organizacji harcerskich działających w Polsce i przy wsparciu CKS UM St. Warszawa oraz wydany przez FHDS zeszyt z debaty „Otoczenie prawne funkcjonowania harcerstwa”, która odbyła się w Pałacu Prezydenckim w 2013 roku.

W imieniu Burmistrza Dzielnicy Praga Południe zebranych powitał p. Jerzy Gierszewski – rzecznik Urzędu Dzielnicy Praga-Południe. Konferencja rozpoczęła się projekcją krótkiego filmu, przygotowanego przez harcerki 22 Szczepu „Watra”, w którym udało się pokazać symbolicznie proces harcerskiego wychowania poprzez przedstawienie realizacji jednego z punktówu Prawa Harcerskiego – pkt.3 „Harcerz jest pożyteczny i niesie pomoc bliźnim”. Wykład inauguracyjny dotyczący metody harcerskiej i jej zbieżności z celami wychowawczymi szkoły wygłosił dr Jakub Czarkowski, pedagog i wykładowca akademicki Uczelni Warszawskiej. W panelu dyskusyjnym swoje opinie na powyższy temat oraz odpowiedzi na pytania zgromadzonych gości zaprezentowali dr hm. Monika Figiel – Prezes Zarządu „postKIHAMowej” Fundacji Drugiego Stulecia, instruktorka praskiego harcerstwa niepokornego i sekretarz spotkania założycielskiego ZHR w 1989 roku; hm. Adam Czetwertyński – pedagog, nauczyciel, redaktor, czynny instruktor hufca ZHP Praga-Południe oraz hm. Marek Gajdziński – Komendant Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy ZHR, twórca programów stopni harcerskich i instruktorskich oraz programów kształceniowych dla instruktorów, twórca HOPR, zawodowo obecnie kształcący kadrę administracji państwowej. Uczestnicy konferencji mieli okazję poznać metodę harcerską, jej specyfikę, której zrozumienie jest kluczem do efektywnej współpracy ze szkołą i społecznością lokalną. Podczas dyskusji z panelistami harcerstwo oparte o tak przemyślaną, spójną i ciekawą metodę harcerską pojawiło się jako cenny sojusznik szkoły i rodziców w wychowaniu młodzieży.

Wstępem do panelu drugiego było wystąpienie Pani Izabeli Pielat-Świerczyńskiej - dyrektora Szkoły Podstawowej nr 60, gospodarza terenu, na którym od 100lat działa środowisko 22gich. W dalszej dyskusji udział wzięły: Pani Beata Domańska – dyrektor Zespołu Szkół Specjalnych przy ul. Weterynaryjnej, odznaczona przez GK ZHP laską skautową oraz hm. Róża Karwecka, dawna instruktorka harcerska ZHP, znany społecznik, szefowa Klubu Sąsiada, dobry duch ulicy Skaryszewskiej. Goście starali się odpowiedzieć na pytanie „Czego szkoła oczekuje od harcerstwa i jakie ma z nim problemy?” Jak wynikało z dyskusji współpraca i relacje zależą w dużej mierze od komunikacji i ludzi. Są placówki oświatowe, które powierzają harcerzom wiele inspirujących obie strony zadań i współpraca dotyczy także programów wychowawczych szkoły, ale wciąż jest to model współpracy oczekiwany, a nie realizowany. Na pewno są problemy lokalowe szkół, które skutkują brakiem harcówek i koniecznością przeprowadzania zbiorek w warunkach, które mogłyby być lepsze, ale tez nie zawsze harcerze panują nad porządkiem i przedstawianiem swoich planów pracy na dany rok tak, aby te współpracę dobrze zaplanować. W dyskusji doszliśmy do wniosków, że sprawdzone metody działania, entuzjazm i zaangażowanie harcerskich instruktorów mogą być niezwykle pomocne w rozwiązywaniu trudnych kwestii społecznych i wychowawczych, a działalność drużyny w szkole jest mądrą i atrakcyjną formą wsparcia dobrej edukacji. Dobra szkoła, to szkoła z drużyną harcerską.

Trzeci panel, poprzedzony wykładem hm. Marka Gajdzińskiego, instruktora 16 WDH, jednego z założycieli KIHAM, współzałożyciela ZHR i autora znanego podręcznika metodycznego „Harcerski system wychowania”, dotyczył niewykorzystanego potencjału harcerstwa w szkole i społeczności lokalnej. Wzięli w nim udział: Marcin Jędrzejewski – radny dzielnicy Wesoła, wydawca i redaktor „Wiadomości Sąsiedzkich”, były Naczelnik i Przewodniczący ZHR, instruktor 22gich, twórca od podstaw środowiska harcerskiego w Starej Miłosnej; hm. Andrzej Banasik – wieloletni drużynowy i szczepowy jednej z najstarszych drużyn praskich31 WDH, były komendant hufca ZHP Praga-Południe, przedsiębiorca, animuje ruch przyjaciół harcerstwa w praskim hufcu ZHP oraz phm. Kamil Wojciechowski, obecny szczepowy 22 Szczepu „Watra”. Wskazano kilka nowych obszarów niewykorzystanego potencjału harcerstwa, podkreślono profesjonalizm kształcenia kadry harcerskiej, nie do końca doceniony i wykorzystany przy powierzaniu zadań. Zauważono, że wciąż pokutują stereotypy w myśleniu o harcerstwie, które warto zmieniać i wspólnie kreować „modę na harcerstwo”. Podkreślono wagę wsparcia systemowego i współpracy z urzędami oraz samorządami.

Na zakończenie głos zabrał hm. Grzegorz Nowik - historyk, legendarny szczepowy 22 Szczepu „Watra”, który w krótkim i wzruszającym wystąpieniu - „Co nam dała historia? 100 lecie harcerstwa na Grochowie” skupił się na nieprzemijających wartościach harcerstwa dla licznych pokoleń mieszkańców Grochowa i tej części Warszawy.

Konferencje podsumowała dr hm. Monika Figiel i podziękowała za uczestnictwo wszystkim gościom. Podkreśliła dobry klimat jaki dla harcerstwa panuje na Pradze Południe wśród władz dzielnicy i w wielu szkołach, gdzie bardzo aktywnie działają dobre i liczne jak na Warszawę środowiska harcerskie.

Mamy nadzieje, że konferencja stanie się krokiem do nawiązania mądrej, partnerskiej współpracy w codziennej służbie harcerskiej i działaniach placówek oświatowych.

Konferencje zakończył wspólny krąg i odśpiewanie tradycyjnej pieśni „Bratnie słowo sobie dajem, że pomagać będziem wzajem - druh druhowi, druhnie druh – hasło znaj Czuj Duch!”,